In 2017 publiceerden onderzoekers van Google een paper waarin zij kunstmatige intelligentie op een vernieuwende manier met tekst om lieten gaan. De titel van het paper was “Attention is all you need” en de technische term die zij introduceerden was Transformer.
Transformers bleken beter in staat om teksten te vertalen dan eerdere modellen. Ook presteerden ze beter bij het produceren of aanvullen van nieuwe teksten. Dat komt door de manier waarop ze getraind worden. Probeert u eens: achter de wolken schijnt de … ? In uw hoofd heeft u hoogstwaarschijnlijk “zon” ingevuld. Hoewel “maan” ook semantisch juist had geweest, vulde u op basis van ervaring het juiste woord in. AI heeft ook ervaring maar dan heet het trainingdata. En het invullen en aanvullen van tekst gebeurt niet op woordgevoel maar op basis van statistiek.
Anno 2024 hebben Transformers de wereld opgeschud. Chat GPT was slechts het startschot; een voorbeeld tekst naar tekst transformeren. Zo zijn Midjourney en Dall-E voorbeelden van Generatieve AI die tekst kan transformeren naar afbeeldingen. Deze modellen zijn niet getraind met grote hoeveelheden tekst, maar met plaatjes, foto’s, illustraties enzovoort. Ze kunnen op die manier een stuk tekst als “achter de wolken schijnt de zon” omzetten naar een fotorealistische afbeelding van zo’n tafereel. Zo’n stukje tekst heet in vaktermen een prompt. En zo’n prompt zou nog aangevuld kunnen worden met “boven het regenwoud dat vol staat met bomen in de stijl van Salvador Dáli”. Als u het zich voor kunt stellen, kan AI het voor u maken. In andere woorden: uw verbeelding is de beperking.
Sora: tekst naar video
Maar nu komt het …. Het stopt niet bij tekst naar tekst. of tekst naar afbeelding. Vorige week werd de wereld wederom opgeschud door Open AI toen zij hun model Sora demonstreerden. Sora is ook een transformer, maar in dit geval eentje die tekst omzet naar video. Mijn favoriete prompt was “een nest golden retriever puppies spelend in de sneeuw”, door Sora moeiteloos omgezet naar een vertederend cinematografisch hoogstandje. Op internet zijn inmiddels talloze voorbeelden te vinden van deze nieuwe doorbraak in de AI.
Maak uw borst maar nat, want het stopt niet met tekst naar video. We zullen steeds meer AI-toepassingen gaan zien van Transformers die data van de éne naar de andere vorm omzetten. Radiologen die Whatsappen met een röntgenfoto. Advocaten die hun stem verheffen in een discussie met het wetboek. Het maakt AI niet uit wat het moet transformeren zolang er maar iemand een prompt ingeeft.
En daar wringt de schoen. Professionals zullen niet moeten wennen aan het idee dat AI hun werk gaat doen. Nee, ze zullen moeten wennen dat zij het voor-werk moeten gaan doen. Generatieve AI werkt beter als jij denkt. Dat is geen grammaticale fout, dat is een advies. Wij moeten voor-denken, onze gedachten ordenen, de situatie inschatten. Pas als we dat hebben gedaan, kunnen we een prompt invoeren en zal AI die op ijverige wijze op basis van eerdere voorbeelden gaan uitwerken. De professionals van de toekomst zien AI niet als concurrent maar als hefboom op hun eigen talent.
Oorspronkelijk gepubliceerd in De Telegraaf in de rubriek De Kwestie van Johan van Dongen.