Deze week vindt het Nationale Bibliotheekcongres 2022 plaats. En met een prachtig thema als “Digitaal Burgerschap” nodigde de organisatie mij uit om mijn mijn favoriete boeken over kunstmatige intelligentie op een rijtje te zetten.
1. Gödel Escher Bach
Het is nooit te vroeg om hoog te mikken. Dit boek (ook wel bekend als een Eeuwige Gouden Band) is een van de klassiekers uit de vorige eeuw. Ik las het als klein jongetje in de jaren 80 vanwege de passages over Bach en keek ademloos naar de illustraties van Escher. De stukken over Gödel ben ik pas later gaan waarderen.
Dit boek van Douglas Hofstadter laat zien dat de belangstelling voor AI met pieken en dalen komt. In de vorige jaren 80 was er veel belangstelling voor AI, met name voor zogeheten expert-systemen. Daarna maakte de belangstelling plaats voor teleurstelling (jaren 90 en begin deze eeuw). En sinds de doorbraak van deep learning zitten we weer in de lift omhoog.
2. Wij van WC-eend
Sinds die hernieuwde belangstelling zijn er ook veel misverstanden ontstaan over kunstmatige intelligentie. Bij gebrek aan feitelijke informatie laten mensen zich leiden door Science Fiction (Terminator, I Robot etc.). Ik heb in mijn boek geprobeerd bij te dragen aan een nuchtere beschouwing van AI. Het is in mijn ogen de volgende fase van digitalisering.
We hebben nu meer data, daar kunnen we nieuw gereedschap op loslaten om er nuttige dingen mee te doen. Dat gereedschap heet “algoritmen” en in mijn boek beschrijf ik toepassingen van algoritmisering.
3. Groeikansen
Vriend Remy heeft een vergelijkbare benadering gekozen, maar vanuit het perspectief van het bedrijfsleven. Leuk om te lezen hoe ver (of juist niet) sommige organisaties op dit moment zijn bij het implementeren van zulke systemen en modellen.
4. Eh, ja maar.
Als computers ons steeds meer werk uit handen nemen, heeft dat ook gevolgen voor de menselijke identiteit. Wat blijft er nog voor ons over? En hoe zorgen we ervoor dat we technologie de baas blijven? Over dat soort vragen kun je terecht bij Yuval Noah Harari. Deze historicus zet op een aantrekkelijke manier filosofische vragen voor de 21-ste eeuw op een rij.
5. Bonusmateriaal
Maar een bibliotheek gaat toch over veel meer dan alleen boeken? Jazeker! In de video die ik heb opgenomen voor het congres geef ik ook de tip voor een gratis online AI-cursus. Deze cursus is nota bene door koningin Máxima zelf in de bibliotheek van Doetinchem gelanceerd.
Veel bibliotheken gebruiken de cursus al voor discussieavonden of om bezoekers wegwijs te maken in de fascinerende wereld van computer die steeds slimmer worden.
En dat is belangrijk, want de ontwikkeling van AI is te belangrijk om over te laten aan tech-bedrijven. We hebben goed geïnformeerde burgers en kritische consumenten nodig. Alleen op die manier gaan we een toekomst tegemoet die eerlijk, veilig en inclusief kan zijn.
Bibliotheken spelen daarbij een belangrijke rol. Dank daarvoor en veel succes!